RAK JELITA GRUBEGO

Rak jelita grubego jest drugim, co do częstości występowania nowotworem złośliwym w Polsce, na który zapadają zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Nowotwór ten rozwija się powoli, ze zmian łagodnych, zwanych polipami.

Charakterystyczne objawy występują dopiero w późniejszym stopniu zaawansowania choroby.
Są to przede wszystkim:

• krwawienie z odbytnicy,
• obecność krwi w stolcu,
• zmiana rytmu wypróżnień,
• bóle brzucha,
• brak apetytu z utratą masy ciała.

We wczesnym stadium choroby, rak jelita grubego może nie dawać żadnych objawów, dlatego tak ważne wykonywanie jest badań profilaktycznych.

Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju nowotworu należą:

• uwarunkowania genetyczne,
• stany zapalne jelit,
• niewłaściwe odżywianie się,
• stosowanie używek (alkohol, papierosy),
• siedzący tryb życia.

Co to jest kolonoskopia?

Kolonoskopia pozwała zbadać jelito grube poprzez wprowadzenie do odbytu giętkiego instrumentu w kształcie rury o grubości palca wskazującego (kolonoskopu). Kolonoskop wolno przesuwany jest do przodu poprzez odbytnicę, a następnie wzdłuż całego jelita grubego. W określonych przypadkach kolonoskop może być wprowadzony do końca jelita cienkiego.

Jak przebiega kolonoskopia?

Kolonoskopia jest badaniem z reguły dobrze tolerowanym przez pacjentów i rzadko powoduje dolegliwości bólowe. Badaniu towarzyszyć może uczucie rozpierania, wzdęcia oraz skurczów w jamie brzusznej. Lekarz może zlecić podanie środków przeciwbólowych i uspokajających, co pomoże pacjentowi rozluźnić się i lepiej znieść ewentualny dyskomfort. W trakcie badania pacjent leży na boku lub na plecach, podczas gdy lekarz powoli wprowadza kolonoskop do jelita grubego. Wyprowadzając aparat z jelita lekarz ocenia jego wygląd i stwierdza ewentualne odchylenia od stanu prawidłowego. Badanie z reguły trwa od 15 do 60 minut. W niektórych przypadkach nie udaje się wprowadzić kolonoskopu do samego końca jelita (tam gdzie łączy się ono z jelitem cienkim). W takiej sytuacji lekarz może zlecić inne badanie dodatkowe lub uznać, że wykonana niepełna kolonoskopia jest wystarczająca.

W przypadku stwierdzenia zmian chorobowych:

• pobrany zostanie wycinek ze zmian podejrzanych o charakter nowotworowy,
• usunięte zostaną polipy wielkości do 15 mm,
• wszystkie wycinki oraz polipy poddane zostaną badaniu histopatologicznemu,
• ustalone będą dalsze zalecenia dotyczące leczenia,
• osoby, u których wykryto nowotwór lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego kierowane są (poza programem) na dalsze badania diagnostyczne lub leczenie
  do świadczeniodawców posiadających umowę z NFZ.

Jakie mogą być powikłania po kolonoskopii?

Kolonoskopia jest z reguły bezpieczną procedurą medyczną. Jednym z możliwych powikłań jest przebicie lub rozdarcie ściany jelita grubego, które wymaga natychmiastowego leczenia operacyjnego. W przypadku pobierania wycinków do badań może dojść do krwawienia, które z reguły jest niewielkie. Najczęściej krwawienie ustaje samoistnie, rzadko wymaga dodatkowego leczenia. U osób uczulonych może dojść do reakcji alergicznej na podane leki przeciwbólowe lub uspokajające, czasami do zaostrzenia współistniejącej ciężkiej choroby serca lub układu oddechowego. Jakiekolwiek powikłania kolonoskopii są bardzo rzadkie. Ważne jest, aby pacjent sam rozpoznał wczesne ich objawy.
Bezzwłocznie należy skontaktować się z lekarzem, jeżeli po badaniu odczuwa się silne bóle brzucha, występują dreszcze i gorączka lub obfite krwawienie z odbytu. Krwawienie może się pojawić nawet kilka dni po badaniu.