→ Co to jest gastroskopia?

Gastroskopia to badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego (żołądka i dwunastnicy), przeprowadzane przy użyciu endoskopu, tj. przyrządu pozwalającego na zajrzenie do wnętrza badanego narządu.

→ Cel badania

Najważniejszą zaletą gastroskopii jest to, że lekarz może zobaczyć prawie w całości powierzchnię przełyku, żołądka i dwunastnicy, pobrać wycinki, jak również obserwować zmiany zachodzące w badanych narządach. Wycinki uzyskuje się za pomocą malutkich kleszczyków, które skubiąc powierzchnię błony śluzowej pobierają próbki do oceny pod mikroskopem. Zabieg jest dla pacjenta niebolesny, a błona śluzowa żołądka szybko się regeneruje.

→ Jak przygotować się do gastroskopii?

Przed gastroskopią pacjent musi być na czczo. Powinien spożyć ostatni posiłek poprzedniego dnia wieczorem, a w dniu badania nic nie jeść i nie pić. Szczegółowe informacje o sposobie przygotowania do gastroskopii są przekazywane pacjentowi poradni w formie pisemnej przez pielęgniarkę pracowni endoskopii przy rejestracji. Informacje są też wywieszone na oddziałach szpitalnych.

→ Jak przebiega gastroskopia?

Pacjent kładzie się na leżance, na lewym boku. Zębami zagryza plastikowy ustnik, głowę przygina do klatki piersiowej, aby podczas badania ślina mogła wyciekać — inaczej może ściekać do gardła i wywołać kaszel. Moment wprowadzenia gastroskopu do przełyku jest najbardziej nieprzyjemny. Złagodzenie odruchu wymiotnego jest możliwe przez koncentrację na spokojnym, głębokim oddychaniu. Właściwy rytm oddechu sprawia, że badanie jest łatwiejsze do zniesienia.

→ Przeciwwskazania i możliwe powikłania:

Gastroskopia jest badaniem inwazyjnym, tzn. takim, w którym narusza się ciągłość tkanek i wykonuje pewne zabiegi w organizmie człowieka. W związku z tym istnieje możliwość powikłań. Pacjenci z zespołem niedoboru odporności albo w głębokiej neutropenii, poddawani chemioterapii i immunosupresji, a także mający sztuczne zastawki serca są grupą podwyższonego ryzyka wystąpienia zakażeń podczas przeprowadzania zabiegu gastroskopii. Status mikrobiologiczny pacjentów poddawanych zabiegowi jest często nieznany, dlatego wszyscy pacjenci są traktowani jako potencjalnie zakaźni. Gastroskopy i akcesoria (np. kleszczyki, pętle) użyte podczas procedury endoskopowej są za każdym razem odpowiednio przygotowane do ponownego użycia według, ujednoliconych, standardowych procedur postępowania zabezpieczających przed możliwością zakażenia. Po każdym badaniu gastroskop myje się z dodatkiem detergentu, dokładnie przepłukuje kanały a następnie poddaje procesowi mycia i dezynfekcji w myjni automatycznej. Dezynfekcja ma na celu zniszczenie wszystkich drobnoustrojów: wirusów takich jak HCV, HBV, HIV, bakterii z rodz. Salmonella, Shigella, Helikobacter i innych, grzybów i przetrwalników oraz prątków gruźlicy. Do zupełnie wyjątkowych powikłań (aczkolwiek teoretycznie możliwych) należy perforacja (czyli przebicie) przewodu pokarmowego, krwawienie, którego nie udaje się zatrzymać lub wystąpienie innej choroby (np. zawału serca) wywołanej stresem w czasie zabiegu. Dlatego też przeciwwskazaniem do gastroskopii są ciężkie choroby serca, układu oddechowego i zaburzenia krzepnięcia.

Postępowanie przed, w trakcie i po badaniu:

→ Pacjent powinien dostosować się do wszystkich zaleceń wydanych przez lekarza.
→ Pacjent ma obowiązek niezwłocznie zgłaszać wszelkie niepokojące objawy, informować o nudnościach i wymiotach.
→ Nie wolno jeść ani pić przez okres 2 godzin po badaniu.
→ Nie wskazane jest prowadzenie pojazdów mechanicznych bezpośrednio po badaniu.
→ Kobiety w ciąży są zobowiązane poinformować pielęgniarkę lub lekarza o ciąży przed badaniem.